Vlak bij Fort Honswijk ligt Lunet aan de Snel (2,5 hectare). Een lunet is een klein verdedigingswerk, meestal met twee lange zijden die in een punt toelopen. De achterkant (keel) van Lunet aan de Snel ligt aan een inundatiekanaal, dat hier deels als fortgracht dient. Dit kanaal moest de onderwaterzetting (inundatie) ten zuiden en zuidoosten van Utrecht sneller laten verlopen.
Een kazerne, met bovenop een stalling voor geschut (remise), is ‘bomvrij’ weggewerkt in de brede en hoge wal aan de oostkant. Alleen de voorgevel, gericht op het veilige westen, is zichtbaar. Ook de smalle toegang tot het fort is aan weerszijden voorzien van aarden wallen, zodat troepen en materieel ongezien in en uit konden.
De lunet verdedigde de toegang tot Fort Honswijk, het naastgelegen inundatiekanaal en een stuk land ten noorden van de Lekdijk. Vanuit de geschutstoren van Fort Honswijk was dit hoger gelegen terrein niet onder vuur te nemen.
Sinds 2012 is Lunet aan de Snel eigendom van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, dat het monument wil verkopen. Voorwaarde is dat het een passende nieuwe bestemming krijgt.
Zo’n 300 meter noordoostelijk van Fort Honswijk ligt de Lunet aan de Snel. Vanaf dit strategische punt waren de Lek en de Noordelijke Lekdijk, doorgangen (accessen) in de waterlinie, goed te verdedigen. Bovendien waren er enkele bruggen over het inundatiekanaal die bewaking behoefden, want ook daarlangs kon de vijand door de waterlinie breken.
Net als dit kanaal en de daarnaast gelegen Gedekte Gemeenschapsweg maakt de lunet deel uit van de Stelling Honswijk. Ook het Werk aan de Korte Uitweg, aan het eind van de gedekte weg, het verderop gelegen Werk aan de Waalse Wetering en later ook het Werk aan de Groeneweg, hoorden bij de stelling. Zo nodig konden de verdedigingswerken elkaar ondersteunen met ‘flankerend’ vuur. Het geschut op de wal langs de gedekte weg verdedigde het kanaal en de lunet.
Ten noorden en zuiden van de lunet staat een groepsschuilplaats uit 1939-40 in de polder. Deze onderkomens van zwaar gewapend beton boden dekking aan 11 voetsoldaten van het veldleger.
De Lunet aan de Snel of Lunet bij Honswijk (1845-46) dateert uit de tweede bouwperiode van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het was toen een aarden verdedigingswerk en had dezelfde afmetingen als het huidige forteiland.
Tussen 1871 en 1879 is het gemoderniseerd. De bomvrije kazerne en remise in de oostelijke punt van de omwalling stammen uit deze periode. Ook verrees er een houten loods op het terrein.
De kazerne bestaat uit 8 naast elkaar gelegen booggewelven, de meeste met eigen entree en vensters. Een munitie- en een kruitmagazijn bevonden zich in het midden, achterin. Verder bevatte het gebouw een waslokaal, keuken, aparte logies voor (onder)officieren, een ‘hijschlift’ tussen het munitiedepot en de bovengelegen remise, privaten (poepdozen), een verbandplaats en logies voor manschappen.
De lunet was berekend op 90 personen, inclusief hospitaalsoldaten en magazijnknechten, en er was ruimte voor 945 kilo buskruit.
Tot 2012 was de lunet eigendom van Defensie en bood zij onderdak aan de Explosieven Opruimingsdienst. Een naoorlogse betonnen loods voor opslag van gevonden projectielen is afgebroken.
- Bouwjaar
- 1845
- Bouwperiode
- Fase 2 (1841-1867)
- Bouwmateriaal
- baksteen
