Gepubliceerd: 19 december 2023
De winter breekt weer aan, maar zoals vroeger zullen de winters voorlopig niet meer worden. In onze collectie is recent een scan opgenomen van een "Diploma wegens het met goeden uitslag volbrengen van den TOCHT OP SCHAATSEN Leerdam-Amsterdam en terug op 1 en 2 Februari 1917." Het is een zeldzame herinnering aan een barre schaatstocht langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie en door de Stelling van Amsterdam, de huidige Hollandse Waterlinies. Met dit bericht sluit het KCW 2023 af en we wensen iedereen fijne feestdagen en alvast een voorspoedig 2024!
Volgens de KNMI-archieven noteerden zij die dagen in De Bilt temperaturen van nul tot minus 16 graden Celcius. Het diploma staat op naam van J. v.d. Dool, Landstorm Kanonnier, maar dat is onvoldoende om hem te kunnen identificeren. We zoeken daarom tips uit het publiek. Wie weet wie hij was? Maar ook: wie weet waar het orginele diploma is en wie kent een medaille van deze schaatstocht?
In de Krantenbank Zeeland vonden we een artikel in De Soldatencourant, Orgaan voor Leger en Vloot van 7 februari 1917 over deze schaatstocht:
Militaire tocht op schaatsen.
Men schrijft ons:
Donderdag 1 Februari 1917 vertrok per schaats om 7 uur voormiddag van uit Leerdam naar Amsterdam een detachement militairen uit de groep Gorinchem sterk 150 onderofficieren en minderen en 12 officieren, verdeeld in 10 groepen; het geheel onder leiding van den 1en luit. P. C. Appel. De troep was gewapend met geweer of karabijn, de officieren met revolver. De route werd genomen als volgt: Leerdam-Leerbroek-Meerkerk-Vianen-Vreeswijk-Utrecht-Nieuwersluis-Abcoude-Amsterdam en daar de hoofdwaterwegen te weten: Merwedekanaal, Vecht en Amstel onberijdbaar waren, heeft men voor een groot deel moeten gebruik maken van vrijwel slecht berijdbare slooten. Te 8 uur namiddag kwam het detachement zonder uitvallers te Amsterdam aan, alwaar de majoor G. A. Vries, commandant van het linkervak, van de groep Gorinchem, aanwezig was, om de deelnemers te begroeten.
Door de zorg van genoemden commandant en met behulp van den plaatselijk commandant van Amsterdam, werd de troep ondergebracht in het Paleis voor Volksvlijt; de troep was bij aankomst in goede conditie.
Klokke 7 uur trok het detachement Vrijdag 2 Februari onder vroolijke marschen door de ontwakende stad langs de Ceintuurbaan en door menig gordijn werd de troep aangegaapt terwijl men daarachter niet kon denken waarheen deze mannen zoo vroeg reeds marcheerden. Achter de Ceintuurbaan werd opgebonden en op het signaal "voorwaarts" stelde het detachement zich in beweging en keerde behoudens enkele uitvallers langs Abcoude-Baambrugge-Vinkeveen-Harmelen-IJsselstein-Vreeswijk-Vianen naar Leerdam terug, alwaar te 8.50. namiddag in goede conditie gearriveerd werd. Ook daar was de majoor Vries met vele officieren aanwezig.
De prijzen door Hare Majesteit de Koningin, den opperbevelhebber Kleynhens, hoofd der afdeeling Ontwikkeling en Ontspanning voor de Gemobiliseerde troepen, alsmede belanghebbende officieren en anderen ter beschikking gesteld, werden aldaar door den majoor Vries met een toepasselijk woord uitgereikt als volgt:
1e prijs zilv. med, van H. M. de Koningin: Groep onder commando van 2e luit. Serton;
2e prijs zilv. med. van den opperbevelhebber: groep onder commando van 2e luitenant Konert;
3e prijs zilv. med. van de afdeeling O. en O.: Groep onder commando van 2e Iuit. Meddens;
4e prijs bronzen med. van de afd. O. en O.: Groep onder commando van 2e Iuit. Schortemeijer;
5e prijs bronz. med. van de afd. O. en O.: Groep onder commando van den 1e luit. Nieuwenhuijs;
6e prijs bronz. med. van de afd. O. en O.: Groep onder commando van 2e luit. De Lange;
7e prijs bronz. med. van de officieren van den staf van het linkervak: Groep onder commando van 2e luît. Lindt;
8e prijs bronz. med. van de officieren deelnemers aan den tocht: Groep onder commando van 2e luit. Romme;
9e prijs bronz. med. van eenige dames: Groep onder commando van 2e luit. Bokslag;
10e prijs zilv. med. van 1e luit. Appel: Groep onder commando van sergeant Büsch.
Ter herinnering aan den tocht werd door iemand - die onbekend wenscht te blijven - aan den 2e luit. Mes, die den tocht zonder mededinging had medegemaakt, nog een bronzen medaille aangeboden.
(Met dank aan Matthy van Klaveren m.b.t. medailles schaatstochten.)